انرژی آزاد شده در یک انفجار باعث ایجاد فشار بیش از حد هوا می شود که معمولاً به آن ایربالاست می گویند و به شکل موج منتشر می شود. اگر گیرنده به اندازه کافی به انفجار نزدیک باشد، فشار بیش از حد را می تواند در هنگام عبور ایربالاست احساس کرد. فشار بیش از حد هوا (AOp) یکی از محصولات عملیات انفجار برای تکه تکه شدن سنگ در معادن روباز است. این فشار می تواند باعث لرزش ساختاری شود، بر محیط اطراف تأثیر منفی بگذارد و حتی برای انسان کشنده باشد. این مقاله به همت آقایان دانیال جاهد ارمغانی، مهدی خواری و محمدرضا مطهری به منظور پیشبینی AOp ناشی از انفجار با هیبریداسیون مدلهای پارامتری و ناپارامتریک انجام شد. یک مدل خطی ساده، که پارامتریک است، برای انتخاب مرتبطترین ورودیها برای پیشبینی AOp استفاده شد. سپس خروجی های این مدل برای توسعه چهار مدل ناپارامتریک شامل ANN، CHAID، SVM و KNN مورد استفاده قرار گرفت. مدل خطی شش ورودی شامل RQD، PF، MC، تعداد سوراخها و B را انتخاب کرد. مدلهای پارامتریک با استفاده از این ورودیها با استفاده از پنج شاخص عملکرد و یک سیستم رتبهبندی ساده ارزیابی شدند. علاوه بر این، نمودار سود عملکرد بهتر مدلهای ANN و CHAID را نسبت به سایر مدلهای توسعهیافته در این مطالعه تأیید کرد. با توجه به نتایج ارزیابی عملکرد، مدلهای CHAID و ANN به رتبهبندی تجمعی یکسان و بالاترین (36) دست یافتند، اگرچه مقادیر آموزش و آزمایش R2 آنها متفاوت بود. برای مرحله آموزش، CHAID به R2 بالاتری در مقایسه با ANN دست یافت. با این حال، CHAID متعلق به خانواده الگوریتمهای درخت تصمیم است که ممکن است منجر به رفتار تعمیم متفاوت از تغییرات کوچک در دادههای آموزشی شود. یافتههای این مطالعه نشان داد که مدلهای ANN و CHAID زمانی که با تکنیک انتخاب ویژگی ترکیب میشوند، عملکرد بهتری نسبت به مدلهای دیگر نشان میدهند. این بدان معناست که اگر ابعاد و پیچیدگی داده ها کاهش یابد، CHAIDو ANN می توانند نتایج را با دقت بهتری تولید کنند. کاربرد و درک مدل ANN در مقایسه با مدل CHAID آسانتر است و برای کاربران قابل دسترستر است. با این حال، هر دوی این مدلهای توسعهیافته در این مطالعه میتوانند توسط محققان، دانشجویان و مهندسان به منظور دستیابی به سطح دقت بالایی از AOp ناشی از انفجار استفاده شوند. در آخر می توان گفت که یافته های این مطالعه را می توان به پروژه های معدنی که دارای ویژگی های یکسان هستند، منتقل کرد. با این حال، هنگام اعمال نتایج برای استنباط در مورد پروژه هایی که ویژگی های متفاوتی دارند، باید احتیاط نمود.
لازم به ذکر است نتایج حاصل از این پژوهش در قالب یک مقاله در نشریه Natural Resources Research به چاپ رسیده است